آمبولی

آمبولی ؛ درمان آمبولی عفونی چیست و میزان خطر آمبولی پا و ریه چیست همگی در سایت فال و خواب . امیدواریم این مطلب مورد توجه شما سروران گرامی قرار گیرد.

توضیحاتی در مورد آمبولی

بیماری ترومبو آمبولی بر اثر ایستایی خون در وریدها اتفاق می افتد و سبب اتصای این وریدها می شود. وی بیان کرد: اگر این حالت ادامه یابد، لخته خون در وریدها سبب بروز بیماری آمبولی در ریه، مغز و قلب افراد می شود که عمدتا منجر به مرگ فرد می شود. وی میزان مرگ و میر افراد ناشی از بیماری ترومبو آمبولی را دو برابر بیش از دیگر بیماری ها نظیر انواع سرطان ها، ایدز و تصادف های جاده ای عنوان کرد. دکتر قیامت احساس حساسیت، درد و قرمزی پشت ساق پا را یکی از مهمترین علائم بروز بیماری ترومبو آمبولی در افراد برشمرد. وی سفرهای طولانی با هواپیما و ماشین، سکته های قلبی، بی تحرکی های ناشی از انواع شکستگی ها، اضافه وزن و برخی بیماری های زمینه ای را از جمله علل بروز این بیماری در افراد برشمرد. رییس انجمن بیهوشی و مراقبت های ویژه ایران یکی دیگر از علت های بروز بیماری ترومبو آمبولی در افراد را قطع روند درمان بعد از مرخص شدن از بیمارستان توسط فرد یا پزشک عنوان کرد. دکتر قیامت گفت: با افزایش سن فاکتورهای این بیماری در افراد افزایش می یابد. وی بیان کرد: ۵۱ درصد از افراد تصادفی،۵۰ درصد افرادی که استخوان ران آنها دچار شکستگی شده، ۴۴ درصد افرادی که دچار شکستگی ستون فقرات شده اند و ۳۳ درصد از کسانی که در آی سی یوها بستری شده اند به بیماری ترومبو آمبولی مبتلا می شوند. رییس انجمن بیهوشی و مراقبت های ویژه ایران با بیان اینکه یکی از مهمترین بحث های نظام سلامت پیشگیری از ابتلا به بیماری ترمبو آمبولی است، اظهار کرد: از سال ۸۷ برای نخستین بار در آسیا و خاورمیانه، ایران دستورالعمل پیشگیری از ابتلا به این بیماری را ارائه داد و با وجود اینکه ۴۰ درصد بیمارستان های دنیا و ۵۰ درصد کشورها این دستورالعمل را دارند به طور صحیح آن را اجرا نمی کنند. دکتر قیامت افزود: با اجرای صحیح دستورالعمل پبشگیری از ابتلا به این بیماری می توان از میزان مرگ و میرهای ناشی از این بیماری خطرناک جلوگیری کرد.

آمبولی چیست

آمبولی (به انگلیسی: Embolus) به معنی یک توده داخل عروقی جداشده و در حال حرکت می‌باشد. این توده می‌تواند جامد، مایع یا گاز باشد و در محلی دورتر از محل تشکیلش متوقف شود.

انواع آمبولی

ترومبوآمبولی (آمبولی لخته خون)، آمبولیهای کلسترول، آمبولیهای چربی، آمبولیهای هوا، آمبولیهای عفونی، آمبولیهای جسم خارجی و آمبولیهای مایع آمنیوتیک. در ترومبوآمبولی اغلب لخته‌ای که در اثر ترومبوز سیاهرگی تشکیل شده است، حرکت کرده و می‌تواند در هرجایی از جمله ریه متوقف شده و بیمار را با مشکلات شدید و حتی کشنده مواجه سازد.

آمبولی ریه

آمبولی ریه (به انگلیسی: Pulmonary embolism) به وجود لخته خون یا گاهی چربی در یکی از سرخرگ‌های ریوی ویا بافت شش‌ها گفته می‌شود. این لخته خون نخست در یکی از سیاهرگ‌های عمقی اندام تحتانی یا لگن شکل می‌گیرد. آمبولی چربی بیشتر از ناحیه یک شکستگی استخوانی پایه ریزی می‌شود. لخته خون یا آمبولی چربی از راه جریان خون و با گذشتن از قلب به یکی از سرخرگ‌های خونرسان بافت شُش راه یافته و در آنجا مستقر می‌گردد. این پدیده سبب بسته شدن سرخرگ شده و بنابراین توانایی تنفسی کاهش می‌یابد و گاهی بافت ریه از میان می‌رود. آمبولی ریه در همه سن‌ها می‌شود رخ دهد ولی در بزرگسالان رایج‌تر است

آمبولیزاسیون

آمبولیزاسیون (به انگلیسی: Embolization) یا آمبولوتراپی یا رَگ‌بَندی یک روش غیر جراحی کم‌آسیب برای درمان برخی بیماری‌ها است. در این روش رادیولوژیست‌های مداخله‌ای (و گاه عصب‌پرتوشناسان مداخله‌ای) با استفاده از وارد کردن اجسام رگ‌بند (آمبولی) به دستگاه خونرسانی بدن، برخی رگ‌ها را مسدود می‌کنند. هدف از این رگ‌بندی، می‌تواند بند آوردن یا پیش‌گیری از خونریزی، از کار انداختن ساختار تومور یا ارگان به وسیله مسدود کردن خونرسانی آن، یا کم کردن جریان خون به یک کژریختی (مالفورماسیون) سرخ‌رگی – سیاه‌رگی باشد

علائم آمبولی ریه

تندنفسی و کوتاه شدن نفس‌ها و تنگی نفس شنیدن صدای رال (کراکل) ریوی شنیدن صدای دوم قلب تندی ضربان قلب (کمتر ۱۰۰ تپش در دقیقه) تب اندک ولی بیش از °۳۷٫۸[۴] تعریق شدید (دیافورز) شنیدن صدای گالوپ s3 یا s4 (صدای سوم و چهارم قلب) سنکوپ (غش کردن یا حالت غش پیدا کردن) همراه بودن علایم و نشانه‌های بالینی ترومبوفلبیت تورم و درد اندام زیرین (اگر باشد معمولاً قبل از سایر علایم نیز دیده می‌شود) شنیدن صدای سوفل قلبی سیانوز (آبی یا کبود شدن انتهای انگشتان، لب‌ها یا صورت و مخاط‌ها به علت کمبود اکسیژن خون) درد قفسه سینه سرفه گاهی همراه با خلط خونی بروز ادم حاد ریه

علت آمبولی ریه

لخته شدن خون در سیاهرگ‌های عمقی. این حالت هر زمان که خون در داخل رگ تجمع یافته و به خوبی جریان نداشته باشد می‌تواند ایجاد شود. از عوامل تشدیدکننده بیماری سن بالای ۶۰ سال هرگونه آسیب یا بیماری نیازمند استراحت طولانی در بستر نشستن در یک حالت ثابت به مدت طولانی برای نمونه در مسافرت با هواپیما جراحی گذشته نارسایی احتقانی قلب اختلالات ریتم قلب پرخونی پلی سیتمی کم خونی همولیتیک شکستگی استخوان چاقی مصرف دخانیات بارداری مصرف قرص‌های ضد بارداری به ویژه در خانم‌های سیگاری فشار خون بالا سرطان که شایعترین آن سرطان پانکراس است وجود کاتترهای ورید مرکزی

پیشگیری از آمبولی ریه

از استراحت طولانی‌مدت در بستر در بیماری خودداری کنید. در دوره نقاهت از جوراب کشی بهره‌گیری کنید (چه در هنگام استراحت در بستر و چه در هنگام برخاستن از بستر) پس از جراحی هر چه زودتر حرکت اندام‌های زیرین و راه رفتن را آغاز کنید. خودداری از کاربرد دخانیات، به ویژه در خانم‌های ۳۵ سال به بالا که قرص ضد بارداری مصرف می‌کنند. دوری از جراحی‌های غیر ضروری. در این موارد از روش‌های دیگری به جز جراحی بهره‌گیری کنید. در سفر هر ۱–۲ ساعت زمانی ایستاده و راه بروید. مصرف یک قرص آسپرین در روز می‌تواند نقش پیشگیری‌کننده در این زمینه داشته باشد؛ در این باره با پزشک خود مشورت کنید. غواصی به شیوه درست

عوارض آمبولی ریه

مرگ سریع‌الوقوع در اثر یک لخته بزرگ که بیش از ۵۰٪ جریان خون ریه‌ها را مسدود کند. خون‌ریزی شدید داخل ریه دراثر لخته‌های کوچکتر

درمان آمبولی ریه

بررسی‌های تشخیصی می‌شود دربرگیرنده رادیوگرافی قفسه سینه، اسکن ریه، آنژیوگرافی ریه، نوار قلب، سمع قلب و ریه، و آزمایش‌های خون جهت اندازه‌گیری عوامل انعقادی و زمان پروترومبین باشد.  هدف درمانی شامل: نگهداری عملکرد قلب و ریه در اندازه پذیرفتنی (تا برطرف شدن لخته) و جلوگیری از عود آمبولی جراحی ممکن است برای بستن رگ بزرگ منتهی به قلب و ریه (رگ اجوف) یا نهادن یک صافی در داخل آن برای جلوگیری از گذر لخته‌ها به سمت قلب لازم باشد (به ندرت) بکارگیری جوراب‌کشی یا پیچیدن ساق پا با باند کشی از نشستن به حالتی که ساق‌ها یا مچ پاها را روی یکدیگر بیندازید خودداری کنید. در هنگام نشستن طولانی مدت گونه‌ای بنشینید که پاها بالاتر از ران‌ها قرار گیرند. در هنگام خوابیدن پاها را بالاتر از سطح بستر قرار دهید.

آمبولی ریه و داروها

داروهای ضد انعقاد به سوی حل کردن لخته و جلوگیری از ایجاد دوباره آن. سطح داروهای ضد انعقاد باید به گونه مرتب اندازه‌گیری شود تا اطمینان حاصل شود سطح آن‌ها در اندازه دلخواه و بی‌خطر است. تجویز اکسیژن، در صورت نیاز آنتی بیوتیک‌ها، در موارد آمبولی عفونی

آمبولی بعد از زایمان

پزشکان معمولا به خانم‌های باردار توصیه می‌کنند تحرک داشته باشند و پیاده‌روی را از قلم نیندازند. اما این پیاده‌روی و تحرک به جز اینکه باعث بهتر شدن جریان خون در رگ‌ها می‌شود، از بروز آمبولی ریه که بیماری شایعی در قبل و بعد از زایمان است هم جلوگیری می‌کند. بنابراین ما از دکتر فاطمه سمامی،‌جراح و متخصص زنان و زایمان و دارای برد تخصصی، درباره علائم این بیماری شایع پس از زایمان و علائم و درمان آن پرسیدیم.دکتر فاطمه سمامی،‌جراح و متخصص زنان و زایمان، درباره آمبولی ریه پس از زایمان می‌گوید:« آمبولی ریه به مسدود شدن عروق ریه و انسداد مکانیکی در شریان‌های ریه گفته می‌شود. آمبولی ریه بعد از زایمان در هر ۷‌هزار حاملگی یک‌بار رخ می‌دهد گرچه احتمال بروز آن هم قبل از زایمان و هم بعد از زایمان وجود دارد. نحوه بروز این عارضه در قبل و بعد از زایمان یکسان است اما آمبولی‌هایی که پس از زایمان اتفاق می‌افتند،‌ درصد مرگ و میر بیشتری دارند.»تقریبا ۷۰ درصد از کسانی که دچار آمبولی ریه می‌شوند، لخته شدن ورید‌های عمقی هم در آنها مشاهده شده است. به همین دلیل دکتر سمامی می‌گوید: «این عارضه ممکن است هم در زایمان طبیعی و هم در سزارین اتفاق بیفتد. اما درصد آن در زایمان سزارین بیشتر است چون در سزارین بیمار جراحی شده و مقداری خون از دست داده است که همین می‌تواند از عوامل بروز آمبولی باشد. خطر بروز آمبولی ریه در مادران از هفته اول بعد از زایمان تا ۶ ماه بعد وجود دارد اما در اولین هفته پس از زایمان بیشتر اتفاق می‌افتد. خانم‌هایی که تازه زایمان کرده‌اند ممکن است در هفته اول تحرک‌شان کم شود و همین کم‌تحرکی یکی از فاکتور‌های بروز آمبولی است.»این جراح و متخصص زنان و زایمانبه علائم آمبولی ریه اشاره می‌کند و می‌گوید:« از علائم آمبولی می‌توان به تنگی نفس ناگهانی در بیمار اشاره کرد که شایع‌ترین نشانه است و تقریبا در ۸۰ درصد از بیماران دیده می‌شود. درد قفسه سینه، سرفه، سَنکوپ، خونریزی ریوی ( شامل سرفه‌های خونی یا خلط خونی می‌شود که از علائم بالینی این بیماری هستند ) از نشانه‌های دیگر این بیماری است. در صورتی که آمبولی ریه به مرحله حاد و پر‌خطر برسد و ۶۰ تا ۸۵ درصد از عروق ریه مسدود شوند، فشار خون ریه اتفاق می‌افتد. اما اگر ۷۵ تا ۸۵ درصد عروق ریه مسدود شوند، گردش خون ریه مسدود شده و به مرگ ختم می‌شود. با لخته شدن ورید‌های عمقی،‌لخته خون ایجاد شده و ورید مسدود می‌شود که به آن ترومبوز می‌گویند.»

آمبولی ریه و سزارین

از عوامل پر‌خطر بروز این بیماری می‌توان به زایمان سزارین، دیابت، خونریزی، کم‌خونی،‌ویار شدید حاملگی، بی‌تحرکی (شامل کسانی می‌شود که در دوره بارداری باید استراحت داشته باشند و یا کسانی که بعد از بارداری تحرک چندانی ندارند)، چاقی، حاملگی چند‌قلویی،‌فشار‌خون حاملگی (پره‌اکلامپسی)،‌عفونت بعد از زایمان، بارداری در سن بالاتر از ۳۵ سالگی، دخانیات (بیش از ۱۰ سیگار در روز)، سابقه ترومبوز یا آمبولی، سرطان، لوپوس (نوعی بیماری پوستی)، مسافرت‌های طولانی و بی‌تحرکی زیاد ناشی از آن، سندروم نفروتیک (سندرومی مرتبط با کلیه‌ها)، خونریزی بعد از زایمان، تزریق خون و بیماری قلبی اشاره کرد.‌جراحی ارتوپدی بر اثر شکستگی پا که بی‌تحرکی ناشی از آن موجب بروز آمبولی شده و خود این جراحی هم یکی از عوامل بروز آن است. همچنین دکتر سمامی اختلالات ژنتیکی را در بروز این عارضه بسیار مهم می‌داند و می‌گوید:« اختلالات ژنتیکی در افراد مبتلا به اختلال ترومبوفیلیک ارثی هم می‌تواند باعث بروز آمبولی شود. این اختلال ژنتیکی در این افراد، به این صورت است که پروتئین‌های خاصی در بدن تولید می‌شوند که در صورت بروز ترومبوز یا آمبولی باعث مهار آن می‌شوند، اما این پروتئین‌ها در بدن این افراد به طور ارثی و یا به دلیل بیماری سرطان، وجود ندارد.»

آمبولی ریه یک بیماری ارثی

جالب است بدانید که بسیاری از افراد اصلا نمی‌دانند که سابقه ژنتیکی این بیماری را دارند. بر همین اساس دکتر سمامی توضیح می‌دهد:« افرادی که سابقه‌ی مرگ ناگهانی در اثر این بیماری در خانواده دارند و یا افرادی از خانواده‌ی نزدیک‌شان دچار ترومبوز شده‌اند و چنین تجربه‌هایی دارند ممکن است مشکوک به این بیماری باشند. همچنین خانم‌هایی که دچار ترومبوز می‌شوند اما باردار نیستند و هیچ‌کدام از علائم آمبولی هم در آنها مشاهده نشده است، به احتمال زیاد زمینه ژنتیکی دارند.»

پیشگیری از آمبولی ریه در بارداری و زایمان

دکتر سمامی خانم‌ها برای پیشگیری از این بیماری ، باید حتما مراقبت‌های بارداری را انجام دهند، به پزشک شرح‌حال مناسب بدهند و اگر سابقه‌ای از لخته شدن خون در خانواده دارند به او بگویند، نباید بی‌تحرک بمانند، باید کم‌خونی‌شان را اصلاح کنند. این افراد بعد از زایمان هم نباید به مدت‌های طولانی دراز بکشند، نباید سیگار بکشند و باید از جوراب‌های واریس یا الاستیک استفاده کنند. برای پیشگیری از بروز این عارضه در بیمارانی که زمینه‌ارثی دارند و یا مشکوک به آمبولی هستند، دارو‌های ضد‌انعقادی تجویز می‌شود. ضمن اینکه درمان آمبولی هم معمولا با هپارین و دارو‌های ضد‌انعقادی انجام می‌شود.»

دلیل آمبولی ریه

این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که یک توده از مواد – اغلب یک لخته‌ی خون – داخل یک شریان گیر می‌کند. این لخته‌های خون اغلب از وریدهای عمقی پاها می‌آیند. این عارضه به ترومبوز ورید عمقی (DVT) معروف است. در اکثر موارد، چندین لخته‌ی خون در این بیماری دخیل‌اند اما نه لزوما به‌طور همزمان. بخش‌هایی از ریه که توسط شریان‌های مسدودشده اداره می‌شدند، از خون تُهی می‌شوند و ممکن است ازبین بروند (مرگ بافت ریه). این وضعیت انفارکتوس ریوی نامیده می‌شود و باعث می‌شود که رساندن اکسیژن به سایر قسمت‌های بدن برای ریه‌ها دشوار شود. گاهی اوقات انسداد در عروق خونی توسط موادی به غیر از لخته‌های خون ایجاد می‌شود، مانند: چربی مربوط به مغز استخوانِ یک استخوان بلند شکسته؛ کلاژن یا سایر بافت‌ها؛ بخشی از یک تومور؛ حباب‌های هوا.

عوامل ایجاد کننده آمبولی ریه

اگرچه هر کسی ممکن است دچار لخته‌های خون و به دنبال آن آمبولی ریه شود اما عوامل خاصی می‌توانند خطر ابتلای شما به این عارضه را افزایش بدهند. ۱. سابقه‌ی پزشکی اگر شما یا هر یک از اعضای خانواده‌تان در گذشته به لخته‌های خون وریدی یا آمبولی ریه دچار شده باشید، خطر ابتلای شما به این وضعیت بیشتر خواهد شد. این ممکن است به علت اختلالات ارثی باشد که بر خون اثر می‌گذارند و آن را بیشتر مستعد لخته‌شدن می‌کنند. علاوه بر این برخی از بیماری‌ها و درمان‌های پزشکی نیز شما را در معرض خطر قرار می‌دهند، مانند: بیماری قلبی: بیماری قلبی‌عروقی به‌ویژه نارسایی قلبی، احتمال تشکیل لخته‌های خون را افزایش می‌دهد. سرطان: برخی سرطان ها – به‌خصوص سرطان‌ پانکراس (سرطان لوزالمعده)، سرطان تخمدان، سرطان ریه و بسیاری از سرطان‌هایی که دچار متاستاز شده‌اند – سطوح موادی را که به تشکیل لخته‌ی خون کمک می‌کنند، افزایش می‌دهند. شیمی درمانی نیز احتمال تشکیل لخته‌ی خون را افزایش می‌دهد. در زنانی با سابقه‌ی شخصی یا خانوادگی سرطان سینه که تاموکسیفن یا رالوکسیفن مصرف می‌کنند نیز احتمال تشکیل لخته‌های خون بیشتر است. جراحی: جراحی یکی از علل اصلی لخته شدن خون است. به همین علت برای پیشگیری از تشکیل لخته‌ها ممکن است قبل و بعد از جراحی‌های مهمی مانند تعویض مفصل زانو، داروهای خاصی به فرد داده شود. ۲. بی‌تحرکی طولانی‌مدت احتمال تشکیل لخته‌های خون در طول دوره‌هایی که فرد هیچ‌گونه فعالیت بدنی ندارد، بسیار بیشتر خواهد شد، مانند: استراحت در رختخواب: درازکشیدن طولانی‌مدت در رختخواب پس از جراحی، حمله‌ی قلبی، شکستگی پا، آسیب‌دیدگی یا هر نوع بیماری جدی، شما را بیشتر مستعد تشکیل لخته‌های خون می‌سازد. هنگامی که اندام‌های تحتانی به‌مدت طولانی افقی باشند، جریان خون وریدی کُند و خون در پاها جمع می‌شود. سفرهای طولانی: نشستن در یک وضعیت تنگ و فشرده (کم‌جا) در طول سفرهای هوایی یا زمینی طولانی، جریان خون در پاها را کُند می‌سازد که این امر در تشکیل لخته‌های خون نقش دارد.سیگارکشیدن: به دلایلی که هنوز کاملا مشخص نیست، مصرف دخانیات برخی افراد را مستعد تشکیل لخته‌های خون می‌کند، به‌خصوص هنگامی که با سایر عوامل خطر همراه باشد. (روش ترک سیگار)داشتن اضافه وزن: داشتن اضافه وزن یا چاقی، خطر تشکیل لخته‌ی خون را به‌خصوص در خانم‌هایی که سیگار می‌کشند یا فشار خون بالا دارند، افزایش می‌دهد. مصرف مکمل استروژن: استروژن موجود در قرص های ضد بارداری و درمان جایگزینی هورمون، فاکتورهای انعقادی را در خون شما افزایش می‌دهد – به‌خصوص اگر سیگار بکشید یا اضافه وزن داشته باشید. بارداری: فشاری که وزن کودک روی رگ‌های لگن وارد می‌کند، می‌تواند برگشت خون از پاها را کُند سازد. احتمال تشکیل لخته‌های خون با کُندشدن جریان خون یا جمع‌شدن خون در یک ناحیه افزایش می‌یابد.