آرتروز ؛ علائم بیماری آرتروز چیست و به چه روشی درمان می شود
آرتروز
آرتروز ؛ علائم بیماری آرتروز چیست و به چه روشی درمان می شود همگی در سایت فال و خواب. امیدواریم این مطلب مورد توجه شما سروران گرامی قرار گیرد.
درمان قطعی آرتروز چیست؟
در حال حاضر، درمان قطعی یا کاملی برای آرتروز (استئوآرتریت) که بتواند آسیب غضروفی را به طور کامل ترمیم کرده و بیماری را ریشهکن کند، وجود ندارد. با این حال، طیف وسیعی از روشهای درمانی موجود است که هدف آنها کاهش درد، بهبود عملکرد مفاصل و جلوگیری از پیشرفت بیماری است. این روشها شامل درمانهای غیردارویی مانند فیزیوتراپی، ورزشهای تقویتی و کششی، کاهش وزن (در صورت اضافه وزن)، استفاده از بریس یا وسایل کمکی، و تغییر سبک زندگی است. همچنین، درمانهای دارویی نظیر مسکنها (مانند استامینوفن و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی یا NSAIDs)، داروهای کورتیکواستروئیدی تزریقی، و مکملهای غذایی خاص میتوانند به کنترل علائم کمک کنند. در موارد پیشرفته که درمانهای دیگر مؤثر نیستند و کیفیت زندگی بیمار به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است، جراحیهایی مانند تعویض مفصل (مانند تعویض مفصل زانو یا لگن) میتوانند به طور چشمگیری درد را کاهش داده و عملکرد مفصل را بهبود بخشند. تحقیقات گستردهای در زمینه درمانهای نوین مانند سلولهای بنیادی و ژندرمانی در حال انجام است، اما این روشها هنوز در مراحل اولیه بوده و به طور قطعی برای درمان آرتروز در دسترس نیستند. بنابراین، تمرکز اصلی بر مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی بیماران از طریق رویکردهای جامع و چندوجهی است.
آیا بیماری آرتروز خطرناک است؟
بیماری آرتروز به طور کلی خطرناک به معنای تهدیدکننده زندگی نیست، اما میتواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد و منجر به ناتوانیهای جدی شود. اصلیترین خطرات و عوارض آرتروز شامل درد مزمن، محدودیت حرکتی، کاهش انعطافپذیری مفصل، و از دست دادن توانایی انجام فعالیتهای روزمره است. این محدودیتها میتوانند منجر به کاهش فعالیت فیزیکی، افزایش وزن، مشکلات خواب، و مشکلات روحی مانند افسردگی و اضطراب شوند. در موارد شدید، آرتروز میتواند فرد را خانهنشین کرده و نیاز به کمک در انجام کارهای شخصی را افزایش دهد. عوارض جانبی داروهایی که برای کنترل درد آرتروز استفاده میشوند (مانند NSAIDs) نیز میتوانند خطراتی برای سلامت دستگاه گوارش، کلیهها و قلب به همراه داشته باشند. همچنین، در صورتی که مفصل آسیب دیده درگیر عفونت شود (اگرچه نادر است)، میتواند وضعیت خطرناکی ایجاد کند. بنابراین، اگرچه آرتروز معمولاً کشنده نیست، اما میتواند به طور جدی بر استقلال و رفاه کلی فرد تأثیر بگذارد و نیاز به مدیریت صحیح و مداوم دارد تا از بدتر شدن وضعیت و بروز عوارض جلوگیری شود.
بهترین داروی آرتروز
انتخاب بهترین داروی آرتروز به شدت علائم، مفاصل درگیر، وضعیت سلامت عمومی بیمار، و پاسخ به درمانهای قبلی بستگی دارد و برای هر فرد متفاوت است. هیچ داروی واحدی به عنوان “بهترین” برای همه بیماران وجود ندارد. در مراحل اولیه و برای درد خفیف تا متوسط، معمولاً استامینوفن (پاراستامول) به عنوان خط اول درمان توصیه میشود. در صورتی که درد با استامینوفن کنترل نشود، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک و سلکوکسیب میتوانند التهاب و درد را کاهش دهند. این داروها میتوانند به صورت خوراکی یا موضعی (ژلها و کرمها) استفاده شوند. برای دردهای شدیدتر و التهاب موضعی، تزریق کورتیکواستروئیدها به داخل مفصل میتواند تسکین موقتی و قابل توجهی ایجاد کند. علاوه بر این، داروهایی مانند دولکستین (یک ضد افسردگی که برای دردهای مزمن نیز استفاده میشود) ممکن است برای برخی بیماران با درد مزمن آرتروز مفید باشند. مکملهایی مانند گلوکوزامین و کندرویتین نیز توسط برخی بیماران استفاده میشوند، اما شواهد علمی قوی برای اثربخشی آنها هنوز محدود است. مهم است که هر دارویی تحت نظر پزشک مصرف شود تا از عوارض جانبی احتمالی جلوگیری شود و بهترین رژیم درمانی برای هر فرد تعیین گردد.
اولین علائم آرتروز
اولین علائم آرتروز اغلب به صورت تدریجی و خفیف ظاهر میشوند و ممکن است در ابتدا نادیده گرفته شوند. شایعترین و یکی از اولین علائم، درد مفصل است که معمولاً پس از فعالیت یا در پایان روز بدتر میشود و با استراحت بهبود مییابد. این درد در ابتدا ممکن است متناوب باشد، اما با پیشرفت بیماری میتواند مداومتر شود. علامت دیگر، سفتی و خشکی مفصل است که به خصوص صبحها پس از بیدار شدن از خواب یا پس از دورههای طولانی بیتحرکی (مانند نشستن طولانی) بیشتر احساس میشود و معمولاً پس از چند دقیقه حرکت برطرف میشود. در مراحل اولیه، ممکن است صدای کرپیتوس (crepitus) یا تقتق و ساییدگی در مفصل هنگام حرکت شنیده یا احساس شود. همچنین، ممکن است کاهش انعطافپذیری و دامنه حرکتی مفصل، به ویژه در حین خم و راست کردن، مشاهده شود. تورم خفیف در اطراف مفصل نیز میتواند از اولین علائم باشد، که ناشی از التهاب یا تجمع مایع در مفصل است. در برخی موارد، ممکن است حساسیت به لمس در اطراف مفصل درگیر وجود داشته باشد. تشخیص زودهنگام این علائم میتواند به شروع به موقع درمان و مدیریت بیماری کمک کند تا از پیشرفت آن جلوگیری شود.
علائم آرتروز در زنان
آرتروز در زنان، علاوه بر علائم عمومی مانند درد، سفتی، و کاهش دامنه حرکتی مفاصل، ممکن است ویژگیهای خاصی داشته باشد. شیوع آرتروز، به خصوص در مفاصل دست (به ویژه مفصل شست و مفاصل بین انگشتی)، زانو و لگن، پس از دوران یائسگی در زنان افزایش مییابد که این موضوع میتواند با تغییرات هورمونی، به ویژه کاهش استروژن، مرتبط باشد. درد مفصل در زنان ممکن است شدیدتر و مقاومتر به درمان باشد و نوسانات بیشتری داشته باشد، به طوری که در برخی روزها شدیدتر و در برخی دیگر خفیفتر باشد. سفتی صبحگاهی و پس از استراحت نیز یکی از شکایتهای رایج است. زنان ممکن است بیشتر از مردان، به خصوص در مفاصل دست، بزرگ شدن و تورم گرههای استخوانی (گرههای هبردن در مفاصل انتهایی انگشتان و گرههای بوشار در مفاصل میانی انگشتان) را تجربه کنند که میتواند ظاهر دست را تغییر داده و فعالیتهای روزمره را دشوار کند. علاوه بر علائم فیزیکی، تأثیر روانی و اجتماعی آرتروز نیز در زنان میتواند بیشتر باشد، زیرا درد مزمن و محدودیتهای حرکتی میتوانند بر توانایی انجام کارهای خانه، مراقبت از خانواده، و فعالیتهای اجتماعی تأثیر بگذارند و منجر به افسردگی و اضطراب شوند. بنابراین، تشخیص و مدیریت جامع آرتروز در زنان نیازمند توجه به این جنبههای خاص است.
آرتروز یعنی چی؟
آرتروز، که با نام علمی استئوآرتریت (Osteoarthritis) نیز شناخته میشود، شایعترین نوع آرتریت یا التهاب مفصلی است که میلیونها نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار میدهد. این بیماری در واقع یک اختلال دژنراتیو (فرسایشی) مفاصل است که در آن غضروف محافظی که انتهای استخوانها را میپوشاند و به حرکت نرم مفاصل کمک میکند، به تدریج تحلیل رفته و از بین میرود. این تحلیل رفتن غضروف منجر به سایش استخوانها به یکدیگر میشود که نتیجه آن درد، تورم، سفتی، و کاهش دامنه حرکتی در مفصل درگیر است. آرتروز یک بیماری پیشرونده است، به این معنی که با گذشت زمان بدتر میشود، اما سرعت پیشرفت آن در افراد مختلف متفاوت است. این بیماری میتواند هر مفصلی را درگیر کند، اما بیشتر در مفاصل تحملکننده وزن مانند زانوها، لگن، و ستون فقرات، و همچنین در مفاصل دست و پا شایع است. آرتروز یک بیماری التهابی سیستمیک مانند روماتیسم مفصلی نیست، بلکه یک بیماری موضعی مفصل است، اگرچه ممکن است التهاب خفیفی نیز در مفصل درگیر وجود داشته باشد. هدف از درمان آرتروز، مدیریت علائم، کاهش درد، بهبود عملکرد مفصل و جلوگیری از پیشرفت بیشتر آسیب است.
انواع آرتروز
در حالی که اصطلاح “آرتروز” معمولاً به استئوآرتریت (Osteoarthritis) اشاره دارد که شایعترین نوع است و به دلیل سایش و پارگی غضروف رخ میدهد، اما در معنای گستردهتر، آرتروز میتواند شامل انواع مختلفی از بیماریهای مفصلی باشد که منجر به آسیب و دژنراسیون مفصل میشوند. با این حال، اگر منظور از “انواع آرتروز” انواع استئوآرتریت باشد، میتوان آن را به دو دسته اصلی تقسیم کرد:
آرتروز اولیه (Primary Osteoarthritis): این نوع آرتروز شایعترین شکل است و معمولاً هیچ علت مشخصی ندارد. به نظر میرسد ترکیبی از عوامل ژنتیکی، سن (خطر با افزایش سن بالا میرود)، جنسیت (در زنان شایعتر است، به ویژه پس از یائسگی)، و عوامل مکانیکی (مانند استفاده مکرر از مفاصل) در بروز آن نقش دارند. این نوع آرتروز اغلب به صورت تدریجی در مفاصل تحملکننده وزن مانند زانوها، لگن، و ستون فقرات، و همچنین در مفاصل دست ظاهر میشود.
آرتروز ثانویه (Secondary Osteoarthritis): این نوع آرتروز ناشی از یک علت زمینهای مشخص است که به مفصل آسیب میرساند. این علل میتوانند شامل آسیبهای مفصلی قبلی (مانند شکستگیها، دررفتگیها یا آسیبهای ورزشی)، بیماریهای التهابی مفصل (مانند آرتریت روماتوئید یا نقرس که به غضروف آسیب میرسانند)، عفونتهای مفصلی، ناهنجاریهای مادرزادی مفصل، بیماریهای متابولیک (مانند هموکروماتوز یا بیماری ویلسون)، یا اختلالات سیستم عصبی (که منجر به عدم حس مفصل و آسیب مکرر میشوند) باشند. در این نوع، آسیب اولیه به مفصل باعث تسریع روند تحلیل غضروف و بروز علائم آرتروز میشود. مدیریت آرتروز ثانویه اغلب شامل درمان علت زمینهای نیز میشود.
علت آرتروز چیست؟
علت اصلی آرتروز (استئوآرتریت)، سایش و پارگی مزمن غضروف مفصلی است که به مرور زمان رخ میدهد و منجر به تحلیل و تخریب این بافت میشود. غضروف، یک بافت صاف و لغزنده است که انتهای استخوانها را در مفاصل میپوشاند و امکان حرکت روان و بدون اصطکاک را فراهم میکند و به عنوان یک ضربهگیر عمل میکند. هنگامی که غضروف آسیب میبیند یا شروع به فرسایش میکند، استخوانها مستقیماً با یکدیگر ساییده میشوند که این امر منجر به درد، التهاب، سفتی، و تشکیل خارهای استخوانی (استئوفیت) میشود. عوامل متعددی در بروز و پیشرفت آرتروز نقش دارند:
افزایش سن: این شایعترین و قویترین عامل خطر است. با افزایش سن، توانایی بدن برای ترمیم غضروف کاهش مییابد.
اضافه وزن و چاقی: وزن اضافی، فشار مکانیکی زیادی را بر مفاصل تحملکننده وزن مانند زانوها و لگن وارد میکند و روند سایش غضروف را تسریع میبخشد.
آسیبهای مفصلی قبلی: شکستگیها، پارگی رباطها، دررفتگیها، و آسیبهای ورزشی میتوانند ساختار مفصل را تغییر داده و خطر ابتلا به آرتروز را در آینده افزایش دهند.
استرس مکرر بر مفصل: مشاغل یا فعالیتهایی که شامل حرکات تکراری یا فشار زیاد بر یک مفصل خاص هستند (مانند ورزشهای سنگین یا مشاغل خاص) میتوانند به غضروف آسیب برسانند.
ژنتیک: استعداد ابتلا به آرتروز، به ویژه در مفاصل دست، میتواند در خانوادهها ارثی باشد.
جنسیت: زنان، به خصوص پس از یائسگی، بیشتر از مردان به آرتروز مبتلا میشوند که ممکن است به تغییرات هورمونی مربوط باشد.
ناهنجاریهای مادرزادی یا اکتسابی مفصل: وجود نقص در ساختار مفصل یا همترازی نامناسب استخوانها میتواند منجر به توزیع غیرطبیعی وزن و افزایش سایش غضروف شود.
بیماریهای متابولیک: برخی بیماریها مانند نقرس، دیابت یا هموکروماتوز میتوانند به غضروف آسیب برسانند و خطر آرتروز را افزایش دهند.
در بیشتر موارد، آرتروز نتیجه ترکیبی از این عوامل است که به تدریج به غضروف آسیب میرسانند و منجر به علائم بیماری میشوند.
علائم آرتروز زانو در زنان
آرتروز زانو، به خصوص در زنان، میتواند با علائم متفاوتی نسبت به مردان ظاهر شود و اغلب شدت بیشتری دارد. یکی از شایعترین علائم درد زانو است که معمولاً با فعالیت تشدید شده و با استراحت بهبود مییابد. این درد ممکن است به صورت مبهم شروع شود و سپس به صورت تیز یا سوزشی در اطراف یا پشت کشکک زانو احساس شود. سفتی و خشکی زانو، به ویژه پس از بیدار شدن از خواب یا بعد از نشستن طولانیمدت، از دیگر علائم اولیه است که ممکن است با چند دقیقه حرکت برطرف شود. زنان ممکن است بیشتر از مردان، احساس ضعف یا خالی کردن زانو را گزارش کنند، به این معنی که حس میکنند زانویشان ناگهان خم میشود یا نمیتواند وزنشان را تحمل کند. صدا دادن زانو (مانند تقتق، خشخش یا ساییدگی) هنگام خم و راست کردن، به خصوص در زمان بالا و پایین رفتن از پله یا نشستن و برخاستن، نیز شایع است. تورم زانو، که میتواند ناشی از تجمع مایع یا التهاب باشد، و کاهش دامنه حرکتی (ناتوانی در خم کردن کامل یا صاف کردن کامل زانو) از دیگر نشانهها هستند. در موارد پیشرفتهتر، ممکن است تغییر شکل زانو (مانامندی به سمت داخل یا خارج) نیز مشاهده شود. این علائم میتوانند بر توانایی انجام فعالیتهای روزمره مانند راه رفتن، ایستادن و بالا رفتن از پله تأثیر منفی بگذارند و به طور قابل توجهی کیفیت زندگی زنان را کاهش دهند.
علائم آرتروز گردن در زنان
آرتروز گردن، که به نام اسپوندیلوز گردنی نیز شناخته میشود، در زنان میتواند علائم خاصی داشته باشد. درد، یکی از اصلیترین نشانهها است که میتواند به صورت درد مبهم یا شدید در ناحیه گردن و شانه احساس شود و ممکن است به سمت بازوها، دستها و حتی انگشتان تیر بکشد. این درد معمولاً با حرکت گردن، به خصوص پس از فعالیتهای طولانیمدت مانند کار با کامپیوتر یا مطالعه، تشدید میشود. سفتی گردن، به ویژه صبحها پس از بیدار شدن از خواب یا پس از دورههای طولانی بیحرکتی، بسیار شایع است و ممکن است چرخش یا خم کردن گردن را دشوار کند. زنان ممکن است صداهای ساییدگی یا تقتق در گردن خود هنگام حرکت سر را گزارش کنند. در برخی موارد، فشردگی ریشههای عصبی در گردن میتواند منجر به علائمی مانند بیحسی، مورمور شدن، ضعف یا سوزش در بازوها و دستها شود. همچنین، سردرد، به خصوص در ناحیه پشت سر که به سمت پیشانی گسترش مییابد، میتواند از علائم آرتروز گردن باشد. در موارد نادر و شدیدتر، اگر فشردگی نخاع رخ دهد، ممکن است علائم جدیتری مانند مشکلات تعادل، ضعف در پاها، و مشکلات کنترل ادرار و مدفوع نیز ظاهر شوند. این علائم میتوانند به طور قابل توجهی بر توانایی انجام کارهای روزمره و کیفیت خواب زنان تأثیر بگذارند.
درمان آرتروز زانو در زنان
درمان آرتروز زانو در زنان رویکردی جامع و چندوجهی دارد که هدف آن کاهش درد، بهبود عملکرد زانو، و افزایش کیفیت زندگی است. از آنجایی که هیچ درمان قطعی برای آرتروز وجود ندارد، تمرکز بر مدیریت علائم است. اولین گامها اغلب شامل درمانهای غیردارویی هستند. کاهش وزن (در صورت اضافه وزن) یکی از مؤثرترین روشها است، زیرا فشار بر زانوها را به شدت کاهش میدهد. فیزیوتراپی و ورزشهای درمانی، از جمله تمرینات تقویتی برای عضلات اطراف زانو (به خصوص عضلات چهارسر ران) و تمرینات کششی، نقش کلیدی در بهبود ثبات و انعطافپذیری زانو دارند. استفاده از وسایل کمکی مانند عصا یا بریس زانو نیز میتواند به کاهش فشار و حمایت از مفصل کمک کند. در کنار اینها، داروهای مسکن مانند استامینوفن و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) به صورت خوراکی یا موضعی برای کنترل درد و التهاب استفاده میشوند. در مواردی که درد شدیدتر است، تزریق کورتیکواستروئیدها یا هیالورونیک اسید به داخل مفصل میتواند تسکین موقتی ایجاد کند. برای زنان، توجه به سطح فعالیت و عوارض جانبی داروها (به خصوص در دوران یائسگی) اهمیت دارد. در نهایت، اگر روشهای درمانی دیگر مؤثر نباشند و کیفیت زندگی به شدت تحت تأثیر قرار گیرد، جراحی تعویض مفصل زانو (آرتروپلاستی) میتواند به طور چشمگیری درد را کاهش داده و عملکرد زانو را بازگرداند.
درمان قطعی آرتروز چیست؟
در حال حاضر، درمان قطعی و ریشهکن کنندهای برای آرتروز (استئوآرتریت) وجود ندارد که بتواند غضروف آسیبدیده را به طور کامل بازسازی کند و بیماری را به طور کامل از بین ببرد. تحقیقات گستردهای در زمینه درمانهای نوین مانند سلولهای بنیادی، ژندرمانی و مهندسی بافت غضروفی در حال انجام است، اما این روشها هنوز در مراحل اولیه آزمایش قرار دارند و به طور گسترده یا قطعی برای درمان آرتروز مورد تأیید قرار نگرفتهاند. هدف اصلی از درمانهای فعلی، مدیریت علائم، کاهش درد، بهبود عملکرد مفصل، و جلوگیری از پیشرفت بیشتر آسیب است. این رویکرد درمانی شامل ترکیبی از روشهای غیردارویی، دارویی و در نهایت جراحی است. درمانهای غیردارویی شامل کاهش وزن، ورزشهای منظم، فیزیوتراپی، استفاده از وسایل کمکی، و تغییر سبک زندگی هستند. درمانهای دارویی شامل مسکنها (مانند استامینوفن و NSAIDs)، تزریقات مفصلی (مانند کورتیکواستروئیدها و هیالورونیک اسید)، و در برخی موارد داروهای دیگر برای کنترل درد مزمن میباشند. در شرایطی که آسیب مفصل شدید باشد و کیفیت زندگی بیمار به شدت تحت تأثیر قرار گیرد و درمانهای دیگر بیاثر باشند، جراحیهایی مانند تعویض مفصل (به خصوص در زانو و لگن) میتوانند به طور چشمگیری درد را کاهش داده و عملکرد مفصل را بازگردانند. بنابراین، با وجود عدم وجود درمان قطعی، طیف وسیعی از گزینهها برای کمک به بیماران جهت مدیریت مؤثر آرتروز و بهبود کیفیت زندگیشان وجود دارد.
علائم آرتریت روماتوئید در زنان
آرتریت روماتوئید (RA) یک بیماری خودایمنی مزمن است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به پوشش مفاصل حمله میکند و باعث التهاب، درد، تورم، و در نهایت آسیب مفصلی میشود. این بیماری در زنان شایعتر از مردان است و علائم آن میتواند در زنان تفاوتهایی داشته باشد. اولین علائم اغلب شامل درد و سفتی در مفاصل کوچک دست و پا است که معمولاً به صورت قرینه (در هر دو طرف بدن) ظاهر میشود. سفتی صبحگاهی یکی از ویژگیهای بارز RA است که میتواند بیش از ۳۰ دقیقه یا حتی چند ساعت طول بکشد و با فعالیت بهبود مییابد. تورم و حساسیت به لمس مفاصل نیز از علائم شایع است. زنان ممکن است بیشتر از مردان، خستگی شدید، ضعف عمومی، تب خفیف و کاهش وزن بدون دلیل را تجربه کنند که نشاندهنده فعالیت سیستمیک بیماری است. در برخی زنان، ممکن است ندولهای روماتوئید (برجستگیهای کوچک و سفت زیر پوست) در نواحی تحت فشار مانند آرنجها ظاهر شوند. علاوه بر مفاصل، RA میتواند سایر اندامها مانند چشمها (خشکی چشم، التهاب)، ریهها (فیبروز ریوی)، قلب و رگهای خونی را نیز درگیر کند. نوسانات هورمونی، به ویژه در دوران بارداری و پس از یائسگی، میتوانند بر شدت علائم RA در زنان تأثیر بگذارند. تشخیص زودهنگام و شروع درمان مناسب برای جلوگیری از آسیب دائمی مفاصل و بهبود کیفیت زندگی زنان مبتلا به RA بسیار حیاتی است.
علت آرتروز زانو در زنان
آرتروز زانو در زنان به دلیل ترکیبی از عوامل مکانیکی، بیولوژیکی و هورمونی ایجاد میشود. در حالی که سایش و پارگی غضروف مفصل زانو علت اصلی این بیماری است، سرعت و شدت این فرسایش در زنان تحت تأثیر عوامل خاصی قرار میگیرد. تغییرات هورمونی، به ویژه کاهش سطح استروژن پس از یائسگی، یکی از عوامل مهم است. استروژن نقش محافظتی در حفظ سلامت غضروف و استخوان دارد، و کاهش آن میتواند به تضعیف غضروف و افزایش حساسیت به آسیب کمک کند. زاویه Q (Q-angle) که نشاندهنده زاویه بین استخوان ران و استخوان ساق پا است، در زنان به دلیل لگن پهنتر، معمولاً بیشتر از مردان است. این زاویه بزرگتر میتواند منجر به توزیع نامتوازن فشار روی مفصل زانو و افزایش خطر سایش غضروف شود. افزایش وزن و چاقی نیز عامل مهمی است که فشار زیادی بر مفاصل تحملکننده وزن، به خصوص زانوها، وارد میکند و در زنان شیوع بیشتری دارد. آسیبهای قبلی زانو مانند پارگی رباط صلیبی یا منیسک، و همچنین فعالیتهای ورزشی یا مشاغل خاص که فشار مکرر بر زانو وارد میکنند، میتوانند خطر آرتروز را افزایش دهند. علاوه بر این، عوامل ژنتیکی و استعداد خانوادگی نیز در بروز آرتروز زانو در زنان نقش دارند. مجموع این عوامل، زنان را مستعدتر به ابتلا به آرتروز زانو و تجربه علائم شدیدتر آن میکنند.
علائم آرتروز زانو در جوانی
اگرچه آرتروز معمولاً با افزایش سن مرتبط است، اما آرتروز زانو در افراد جوانتر نیز میتواند بروز کند که اغلب به دلیل عوامل خاصی است. علائم در جوانی ممکن است مشابه علائم در سنین بالا باشد، اما دلایل زمینهای معمولاً متفاوت هستند. شایعترین علامت، درد زانو است که میتواند پس از فعالیتهای ورزشی، ایستادن طولانیمدت، یا بالا و پایین رفتن از پلهها تشدید شود. این درد ممکن است به صورت مبهم یا تیز در اطراف کشکک زانو، داخل یا خارج زانو احساس شود. سفتی زانو پس از دورههای طولانی نشستن یا صبحها نیز رایج است، اما معمولاً با حرکت سریعتر از بین میرود. صدا دادن زانو (تقتق یا خشخش) هنگام خم و راست کردن، به خصوص در حین چمباتمه زدن یا برخاستن، میتواند نشانهای از سایش غضروف باشد. در جوانان، آرتروز زانو اغلب به دلیل آسیبهای ورزشی قبلی (مانند پارگی منیسک، رباط صلیبی یا آسیبهای غضروفی)، ناهنجاریهای ساختاری مفصل (مانند مشکلات همترازی کشکک یا زانوی پرانتزی/ضربدری)، اضافه وزن قابل توجه، یا بیماریهای التهابی (مانند آرتریت روماتوئید که در جوانی شروع شده باشد) رخ میدهد. این علائم میتوانند بر توانایی جوانان در انجام فعالیتهای روزمره، ورزش و حفظ سبک زندگی فعال تأثیر منفی بگذارند و نیاز به تشخیص و مدیریت زودهنگام دارند تا از پیشرفت آسیب جلوگیری شود.